از یک خونریزی بینی ساده گرفته تا توصیه های مادربزرگ هایی که معمولا اوضاع جراحات سوختگی شما را وخیم تر خواهند کرد، دوازده مورد از اشتباهات رایج در انجام کمک های اولیه اورژانسی را برای تان گرد آورده ایم.
بالا گرفتن سر هنگام خونریزی بینی
انجام این کار باعث می شود که خون از پشت گلوی تان به سمت پایین سرازیر شود. این حرکت قدیمی نه تنها باعث کنترل خونریزی شما نخواهد شد بلکه ممکن است باعث شود خون بالا بیاورید!
به جای آن: کمی به جلو خم شده و قسمت نرم بینی تان (زیر استخوان بینی) را توسط انگشتان اشاره و شست به هم فشرده و مسدود کنید. اغلب موارد خونریزی بینی که شایع هستند و معمولا به علت آلرژی و یا خشکی هوا ایجاد شوند، ظرف مدت ۱۰ دقیقه بند خواهند آمد اما اگر خونریزی بینی شما پس از این مدت خود به خود بند نیامد، مقداری پنبه در سوراخ های بینی تان گذاشته و به دکتر مراجعه کنید.
گذاشتن کره یا یخ بر روی محل سوختگی
تنها چیزی که در مورد این توصیه می توان گفت این است یک نصیحت اشتباهِ قدیمی است!
درباره دیگر موارد غیرمعقولی که به طور سنتی پس از بروز سوختگی (مثل خمیر دندان یا کره کاکائویی) استفاده می شود، باید گفت برخی اوقات وقتی که این درمان های خانگی بلافاصله پس از بروز حادثه انجام می شود، عملا باعث به دام افتادن حرارت در محل سوختگی شده و اوضاع را از آن چه هست، خراب تر می کند! انجماد بافت پوست آسیب دیده توسط یخ نیز کمکی نخواهد کرد، هدف این است که محل آسیب دیده به دمای طبیعی بازگردد و یخ می تواند پوست را بیش از حد سرد کند.
به جای آن: محل سوخته شده را به مدت چندین دقیقه زیر آب سرد (نه آب یخ) بگیرید. بعد با یک پوشش خشک و تمیز (مثل گازِ پانسمان) آن را بپوشانید و شخص را به دکتر برسانید.
حرکت دادن شخصی که به شدت آسیب دیده است
اگر بر حسب اتفاق شما اولین کسی بودید که بر سر یک حادثه دلخراش مانند تصادف خودروها یا آسیب های ویرانگر ناشی از برخوردهای شدید ورزشی حاضر شدید، ممکن است وسوسه شوید که با حرکت دادن شخص مصدوم از سلامتی اش مطمئن شوید؛ اما هرگز این کار را انجام ندهید!
در این موارد ممکن است فرد مصدوم دچار آسیب جدی نخاعی شده باشد و هرگونه حرکتی می تواند باعث آسیب عصبی دائمی یا فلج شدن شخص شود! تنها در صورت وجود تهدید قریب الوقوعی مانند خطر آتش سوزی، انفجار یا ریزش آوار، چاره ای جز حرکت دادن شخص مصدوم باقی نمی ماند.
به جای آن: با اورژانس تماس بگیرید. هنگامی که احتمال آسیب دیدگی نخاعی وجود دارد، بهترین کار این است که اورژانس را بالای سر فرد برسانید تا در اسرع وقت او را به مراکز تخصصی پزشکی برسانند.
استفاده از آب دهان برای تمیز کردن بریدگی پوست
شاید شما هم شنیده باشید که بزاق دهان، میکروب ها را از بین می برد! اما دقیقا بر خلاف این است. دهان انسان کلونی باکتری های بالقوه مضر است که می تواند به عفونی شدن زخم شما منجر شود. نکته دیگری که باید در نظر داشت این است که هرگز زخم خود را با آب نهر یا رودخانه ها تمیز نکنید چرا که ممکن است منجر به عفونت انگلی یا باکتریایی محل آسیب دیده شود.
به جای آن: برای شتشوی زخم، از آب قابل شرب یا اگر در دسترس است از «آب نمک استریل» (سرم نمکی) استفاده کنید. برای آمادگی در مواجهه با جراحت های غیر قابل پیش بینی، همیشه هنگام سفر، تعدادی «سرم نمکی» در جعبه کمک های اولیه خود داشته باشید.
مصرف داروی بنادریل (Benadryl) یا دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) برای حساسیت های شدید آلرژیک
استفاده از داروی بنادریل در موارد واکنش شدید آلرژیک، اشتباهی است که می تواند عواقب مرگبار در پی داشته باشد. اثربخشی بنادریل معمولا ۳۰ تا ۶۰ دقیقه به طول خواهد انجامید و برای کسی که دچار شوک آنافیلاکتیک (anaphylactic) یا آنافیلاکسی* شده است، این زمان بیش از حد طولانی است. شوک آنافیلاکسی (همان شوک معروف که در برخی اشخاص پس از تست پنی سیلین یا گزیدگی حشراتی مثل زنبور و سایر موارد رخ می دهد!) تهدید کننده زندگی است و بلافاصله باید از داروی «اپی نفرین» (epinephrine) استفاده شود.
مطالعه ای جدید در مورد «آنافیلاکسی» مشخص کرده است که بسیاری از کارکنان بخش اورژانس و مراقبت های بهداشتی در استفاده از «اپی نفرین» سستی به خرج می دهند. بر اساس تحقیق دیگری نیز ثابت شده است که استفاده دیرهنگام از «اپی نفرین» یا عدم استفاده از آن، رابطه مستقیم با افزایش احتمال مرگ بیمار دارد.
به جای آن: بدون درنگ از داروی «اپی نفرین» استفاده کنید! اگر هر یک از موارد خس خس سینه یا اشکال در تنفس، تورم در ناحیه لب ها یا اطراف چشم ها و یا ایجاد و انتشار سریع کهیر در سطح بدن مشاهده شد، بدون فوت وقت داروی اپی نفرین به شخص بدهید (هم نوع خوراکی و هم تزریقی آن موجود است) و یکراست به اورژانس مراجعه کنید.
اگر آلرژی های غذایی، سمی، یا سایر آلرژی های شدید دارید، حتما خودتان در جریان هستید که: همیشه باید «اپی پن»** (EpiPen) یا Auvi-Q خود را همراه داشته باشید. دستورات اضطراری مربوط به خود را می دانید، زیرا توصیه ها یکسان نیست. برای مثال به بعضی از بیماران توصیه می شود که به محض مشاهده یکی از علائم، از داروهای آلرژیک خود استفاده کنند ولی برخی بیماران اگر تماسی با یکی از آلرژن ها (موارد آلرژی زا) داشتند، حتی بدون بروز علائم باید از داروی خود استفاده کنند.
شستشوی دندانی که از جای خود بیرون آمده است
اکثر ما نمی دانیم وقتی که یکی از دندان های مان به هر دلیلی از جای خود بیرون بیاید، چه باید بکنیم! اگر چه تمیز کردن آن ممکن است ایده خوبی به نظر برسد اما باید در مقابل این تمایل، مقاومت کنید! این عمل در واقع به دندان شما صدمه می زند.
به جای آن: دندان خود را در یک فنجان شیر قرار دهید و در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید.
نبردن «کَنِه» برای نشان دادن به پزشک
به باور مرسوم، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها دیگر نیازی به این ندارند که کنه ای که شما را گزیده است، برای آزمایش نزد آنها ببرید.
این مسئله، تنها باور اشتباه از سوی مراجعه کنندگان نیست که دکترها با آن مواجه می شوند. بسیاری از مردم تصور می کنند که همه کنه ها ناقل «بیماری لایم»*** هستند و مداوای هر نیش کنه ای نیاز به آنتی بیوتیک دارد! این تصور درست است، اما فقط در صورتی که یک «کنه گوزن» (کنه پا سیاهی که پیش از شما یک گوزن یا موش را گزیده باشد) شما را گزیده و ۲۴ ساعت به بدن شما چسبیده باشد!
به جای آن: کنه را به آرامی با یک موچین گرفته و مستقیم به سمت بالا کشیده و از بدن خود جدا کنید. هرگز از (شعله) کبریت یا روغن های با پایه مواد نفتی (مثل پارافین) برای کشتن جانور استفاده نکنید. آن را به نزد دکتر برده تا بررسی شود که آیا باید روی بدن شما آزمایش هایی صورت گیرد یا آنتی بیوتیک به شما تجویز شود یا خیر.
و نیز باید بدانید که اینطور نیست که هر کس دچار بیماری «لایم» شد، بثورات مشهور آن (که به شکل دایره های مرکز تخته دارت یا تخته هدف تیراندازی است) در بدنش ظاهر شود. ممکن است دارای بثورات دایره ای شکل قرمز شوید که در مرکز پررنگ است و هر قدر فاصله از مرکز بیشتر می شود از شدت قرمزی کاسته می شود بدون هیچ حلقه ای در اطراف آن یا اینکه فقط یک لکه کوچک یکدست قرمز رنگ بر روی پوست ظاهر شود که به مرور بزرگ تر خواهد شد.
خبر خوب؟! اگر این بیماری در مراحل اولیه کشف و درمان شود، اکثر مبتلایان به طور کامل بهبود خواهند یافت.
گرم کردن عضوی که رگ به رگ شده، پیچ خورده یا استخوانش ترک برداشته است
گرما این نوع التهاب را تشدید می کند. گرما موجب افزایش جریان خون شده که تورم بیشتر را در پی دارد. البته گرما می تواند برای تسکین درد کمر و تیرکشیدن های پشت بدن مفید باشد.
به جای آن: همیشه در این موارد آسیب دیدگی، ابتدا ناحیه مصدوم را سرد کنید تا تورم کمتری ایجاد شود.
تلاش برای خارج کردن آشغال از داخل چشمِ آسیب دیده
جستجوی چشم تان و تلاش برای خارج کردن عامل آسیب دیدگی (برای مثال براده آهنی که ممکن است در حین انجام تراشکاری به داخل چشم انسان پریده باشد) می تواند زخم را بدتر کند و حتی منجر به آسیب دائمی شود. تنها مورد استثناء هنگامی است که ماده ای شیمیایی داخل چشم شده باشد که در آن صورت باید چشم خود را حدود ۱۵ دقیقه با جریان آب شستشو دهید. (شیر آب را باز کنید – جریان آب شدید نباشد – و صورت تان را طوری در مسیر آب قرار دهید که آب جاری به ملایمت از یک سمت وارد چشم شده و از سمت دیگر خارج شود.)
به جای آن: یک دستمال کاغذی تمیز را تا کرده و به آرامی روی چشم قرار داده و با استفاده از نوار چسب آن را در محل ثابت کنید تا جلوی ورود اجسام خارجی بیشتر را بگیرد و به سرعت به اورژانس مراجعه کنید.
برداشتن بانداژ از روی زخمی که هنوز احتمال خونریزی دارد
اگر بانداژ شما تماما آغشته به خون شده است، آن را از محل زخم برنداشته و تعویض نکنید. برداشتن بانداژ قدیمی می تواند عوامل لخته کننده خون که تا آن زمان در سطح محل آسیب دیده تجمع یافته اند را حذف کرده و زخم مجددا شروع به خونریزی کند!
به جای آن: بانداژ جدید را به دور بانداژ قدیمی بپیچید. اگر گاز پانسمان به هر دلیلی خود به خود از ناحیه آسیب دیده جدا شده بود، با استفاده از فشار دست جلوی خونریزی را بگیرید، سپس با استفاده از بتادین (و اگر هیچ ماده ضدعفونی کننده ای در دسترس نبود با آب) زخم را برای جلوگیری از عفونت شستشو داده و از پماد آنتی بیوتیک (در صورت نداشتن حساسیت) استفاده کنید و با گاز جدیدی باندپیچی کنید.
سهل انگاری در انجام مراقبت های درمانی پس از حوادث رانندگی
به دلیل افزایش ترشح آدرنالین در بدن، درگیری و بگومگوهای پس از حوادث رانندگی، ممکن است ابتدا هیچ دردی را حس نکنید. شاید ۱۰ دقیقه یا حتی ۲ ساعت قبل از این که شروع به احساس چیزی کنید، زمان بگذرد. نیروهای امدادی که در صحنه حاضر می شوند لزوما نمی توانند از خونریزی مغزی جلوگیری کرده یا به استخوان های شکسته رسیدگی کنند!
به جای آن: اگر تصادف شدیدی داشتید، حتی اگر حال تان خوبِ خوب است، حتما به بیمارستان مراجعه کرده و تقاضا چک آپ کنید.
هنگام بروز مشکل، ادب را کنار بگذارید و خودتان را قایم نکنید!
اگر زنبور عسلی در حیاط پشتی خانه تان شما را گزید و دچار یک واکنش شدید آلرژیک شدید، همانجا در انتظار کمک روی زمین دراز نکشید. پریدن غذا توی گلو در رستوران؟! سریع به سمت سرویس بهداشتی هجوم نبرید؛ مردم به خاطر پریدن غذا توی گلوی شان در سرویس های بهداشتی می میرند چرا که نمی خواهند مزاحم غذا خوردن دیگران شوند! آنها به حالت خفگی می افتند و از حال می روند اما هیچ کس نمی داند که چه اتفاقی افتاده و چه امر خطیری در جریان است!
به جای آن: در مواقع واکنش شدید آلرژیک یا صدمات شدید، ابتدا از یک نفر بخواهید که با اورژانس تماس بگیرد. سپس به جلوی ورودی خانه بروید یا از کسی که آسیبی ندیده است بخواهید به آنجا برود تا وقتی ماموران اورژانس رسیدند، آنها را راهنمایی کند. جایی باشید که دیگران بتوانند به شما کمک کنند.
* شوک آنافیلاکتیک که آنافیلاکسی نیز نامیده می شود، یک واکنش سریع و حاد آلرژیک بوده و یکی از دلهره آورترین فوریت های پزشکی است که والدین ممکن است با آن روبرو شوند. این شوک زمانی آغاز می شود که سیستم ایمنی بدن یک ماده بی خطر را به عنوان یک خطر جدی شناسایی کرده و به آن پاسخ شدید بدهد، که موجبِ آزاد شدن هیستامین و برخی مواد شیمیایی دیگر می شود و نشانه هایی را به دنبال خواهد داشت که برخی از آنها می توانند منجر به مرگ شوند.
** دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین، مثل اپی پن و اپی پن جی آر، می تواند توسط فردی که سابقه واکنش های آلرژیکی شدید را دارد، مورد استفاده قرار گیرد و توسط خود فرد تزریق شود.
*** بیماری لایم یک بیماری عفونی است و اگر به موقع درمان نشود، عوارض فوق العاده خطرناکی شامل:
سردردهای شدید
آرتریت در یک یا چند مفصل بزرگ
اختلال در ریتم قلب
اختلالات مغزی (آنسفالوپاتی) شامل اختلال حافظه، خلق و خوی و خواب
از دست دادن کوتاه مدت حافظه
مشکل در تمرکز
مشکلات روانی
مشکل در مکالمه کردن
بی حسی در بازوها، ران ها، دست ها و پاها
در پی دارد. عفونت ایجاد شده به دلیل این بیماری نوعی عفونت اسپیروکتی چندسیستمی است. این بیماری توسط باکتری بورلیا بورگدورفری ایجاد می شود. بورگدورفری توسط گزش و نیش «کنه ایگزودس» آلوده، به بدن انسان منتقل می شود. کنه ایگزودس که همان «کنه پا سیاه» است، پس از تغذیه از گوزن یا موش، آلوده می شود.