گیاه دارویی آلوئه ورا و خواص شگفت انگیز آن

صبر زرد یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی است که از روزگاران قدیم تا امروز مورد استفاده بشر بوده است کلمه آلوئه از کلمه عربی آلوهه به معنی جسم تلخ و درخشان گرفته شده که علت این نام گذاری تلخ بودن ماده موجود در زیر اپیدرم برگ آن می باشد. کلمه ورا از کلمه لاتین ورود به معنی حقیقت گرفته که نشان دهنده خواص درمانی ارزشمند این گیاه می باشد. کلمه باربادوس نیز از کلمه باربادوس گرفته شده و نام جزایری است که در قرن هفدهم میلادی این گیاه در سطوح وسیعی در آنجا کشت می شده است. آثار به جا مانده از غار نوشته ها و کنده کاری های روی ظروف در معابد باستانی مصر حکایت از آ ن دارد که صبر زرد در چهار هزار سال پیش مورد استفاده قرار می گرفته است. به طوری که پس از مرگ یک فرعون برگ آن را به عنوان هدیه ای ارزشمند به روح وی تقدیم می کردند. همچنین کلئوپاترا و نفرتی تی ( همسر فرعون) از ترکیب ژل آلوئه ورا، عسل و شیر معجونی برای ماساژ پوست به منظور حفظ زیبایی خود تهیه می کرده اند

ارسطو از مشاورین الکساندر کبیر ارزش خاصی برای صبر زرد قایل بود. وی الکساندر را متقاعد کرد تاجزیره سکوت در اقیانوس هند را تصرف کند. چرا که در آن زمان از این گیاه برای معالجه زخم های سربازان سپاه الکساندر کبیر استفاده می شده و این جزیره به خاطر رویش فراوان گیاه صبر زرد از شهرت خاصی برخوردار بوده است.

در آثار بجا مانده از دیسکورید، به اثرات این گیاه در درمان نارسائی های معده، یبوست، بواسیر، التهاب دهان و لثه، آفتاب سوختگی ها و خارش های پوستی اشاره شده است.

در آفریقا ژل برخی از گونه های آلوئه را به مواد مسموم کننده آلوده می کردند و از آن برای کشتن برخی حیوانات مزاحم مانند کفتار ها استفاده می کردند. صبر زرد در طب سنتی ۵  هزار ساله هند نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. تمدن های یونانی، رومی، آفریقایی، مایایی، سرخ پستان آمریکایی و چینی، صبر زرد را گرامی می داشته اند. اعراب پس از فتح اسپانیا در قرن ششم میلادی این گیاه را از آنجا به آسیا آورده و کشت کردند.

برخی از اقوام مسلمانان به آلوئه اعتقاد ویژه ای دارند، به طوری که در برخی کشور های مسلمان نشین این گیاه را روی قبر های مردگان خود می کارند و یا در بازگشت از سفر حج برگ های آن را بر سر در خانه هایی آن آویزان می کنند. تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد ژل موجود در برگ های صبر زرد خاصیت دارویی دارد.

امروزه از مواد موثره برگ های این گیاه برای معالجه زخم ه، سوختگی ها، حساسیت های پوستی و همچنین برای درمان بواسیر استفاده می شود. مواد موثره صبر زرد در دستگاه گوارش به عمل جذب مواد غذایی کمک کرده و در بهبود فعالیت کلیه ها نیز موثر است. از ژل این گیاه برای معالجه سوختگی های از نوع درجه سوم حاصل از نوع درجه سوم حاصل از اشعه ایکس استفاده می شود. تحقیقات اخیر نشان می دهد ژل موجود در برگ صبر زرد نقش مهم در درمان سوختگی های حاصل از تشعشعات اتمی دارد. از این ژل همچنین در تولید کرم ها، لوسیون ها، شامپو، صابون و برخی شوینده ها در صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. در برخی کشور های از مواد موثره این گیاه نوشیدنی های دارویی به عنوان تقویت کننده دستگاه گوارش و همچنین به عنوان ملین تهیه می شود.

تحقیقات نشان می دهد که ژل صبر زرد سبب افزایش مدت انبار داری میوه ها و همچنین حفظ کیفیت آنها می شود. به طوری که با استفاده از این ژل می توان سطح خارجی میوه ها را پوشاند و زمان نگهداری آنها را در انبار با حفظ تازگی افزایش داد.

بدیهی است استفاده از این ژل به عنوان یک پوشش کاملا طبیعی و بی ضرر می تواند جایگزین بسیار مناسبی برای مواد نگهدارنده شیمیایی باشد.

با توجه به اهمیت این گیاه در صنایع مختلف، سطح کشت آن روز به روز افزایش یافته و مهمترین کشور های تولید کننده آن مکزیک، جمهوری دومینیکن، جامائیکا، ونزوئلا،  آرژانتین،  برزیل،  استرالیا،  چین، تایلند، هند، مالزی و آفریقای جنوبی می باشند.

در کشور ما این گیاه به نام های دیگری مانند صبر تلخ، شاخ بزی، گیاه قبر و آلوئه خوانده می شود.

مشخصات گیاه آلوئه ورا، صبر زرد، چادروا

صبر زرد گیاهی گوشتی، چند ساله و همیشه سبز است. این گیاه متعلق به تیره لاله می باشد. منشاء صبر زرد نواحی حاره گزارش شده و بومی آفریقا است. گونه های دیگری از این گیاه بومی مناطق استوایی جنوب افریقا، ماداگاسکار و عربستان می باشند. صبر زرد گیاهی دیپلوئید است.

جنس آلوئه بیش از ۴۰۰ گونه دارد که مهمترین آنها شامل ورا ( باربادنزیس)، آدی گرانتانا، اربورسنز، جکسونی، سوکوترینا، لیتواریس، فروکس، پری، ووری گاتا، ساپوناریا، آفریکانا و گونه هومو می باشند، از میان این گونه ها تعداد کمی ارزش دارویی دارند.

ارتفاع گونه های مختلف این گیاه با توجه به شرایط اقلیمی محل رویش متفاوت بوده و بین ۶۰ تا ۱۰۰و گاهی ۲۰۰ سانتی متر می باشد. برگ ها نیزه ای شکل و مقعر است که مستقیما و بدون دمبرگ به ساقه متصل می باشند.  در برخی گونه ها کنار برگ ها دارای خار های مخروطی شکل کم و بیش خمیده به طول دو میل متر است. رنگ برگ ها سبز است ولی در فصل سرما به رنگ قرمز متمایل شده گاهی بر اثر شدت سرما خاکستری می شوند. تعداد برگ ها بین  ۱۰ تا  ۲۰ عدد متغیر است. طول برگ ها ۳۰ تا  ۵۰، عرض آنها ۸  تا ۱۰ و ضخامت برگ ها یک تا سه سانتی متر است. صبر زرد از سیستم  ی شه ای سطحی و ضعیفی برخوردار است.

گل آذین در این گیاه خوشه ای، طویل و حاوی گل های متراکم است. گل ها به رنگ زرد یا زرد متمایل به سبز است. در برخی گونه ها رنگ گل ها صورتی و یا قرمز تیره گزارش شده است.

گل ها معمولا بدون بو و  دارای مقدار زیادی شهد است. گل های این گیاه دگر گشنیز بوده و حشرات به خصوص زنبور های عسل نقش مهم در گرده افشانی آن دارند. در کشور های آفریقایی گل ها توسط نوعی پرنده شهد خوار گرده افشانی می شوند. اکثر گونه های آلوئه خود ناسازگار هستند.

تخمدان در این گیاه سه خانه ای و میوه به صورت پوشینه و از نوع کپسول و رنگ آن قهوه ای است. دانه کروی یا تخم مرغی شکل و طول آن یک تا دو میلی متر است که اواخر فصل بهار تا اوایل تابستان کاملا می رسد.

مهمترین مواد موثره گیاه صبر زرد شامل باربالوئین، آلوئه امودین، آلینوساید ها، اسید کریزوفانیک و آلوپین می باشند که در گروه آنتراکینون های گلیکوزیدی طبقه بندی می شوند. برخی گونه های آلوئه همچنین حاوی برخی پروتئین ها و اسید های آمینه مانند اسید گلوتامیک، اسید اسپارژیک، سرین و اسپاراژین می باشند.  گونه ورا حاوی مقادیر فراوانی ایزوباربالوئین است که مسئول تولید رنگ قرمز ارغوانی در برگ است.

تحقیقات نشان می دهد آنتراکینون ها سبب جذب اشعه ماورا بنفش نور خورشید شده و از افزایش درجه حرارت قسمت های میانی برگ و همچنین بخش هایی که محل ذخیره آب هستند ممانعت می کنند.

نیاز های اکولوژیکی آلوئه ورا، صبر زرد، چادروا

گونه های مختلف آلوئه گیاهانی مقاوم به خشکی، گرما و حتی شوری هستند. علت مقاومت آن ها ساختار خاص مرفولوژیکی این گیاه است. بذر های این گیاه در شرایط اقلیمی مناسب در دمای ۲۱  درجه سانتی گراد سبز می شوند. صبر زرد به سرما بسیار حساس است. به طوری که رشد آن در دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد متوقف می شود. از این رو در اقلیم های سرد، این گیاه را در شرایط گلخانه تولید می کنند. اگر چه صبر زرد دمای ۵۰ درجه سانتی گراد را به خوبی تحمل می کند ولی دمای مناسب برای رویش این  گیاه ۲۰ تا ۳۰   درجه سانتی گراد است. وزش باد های گرم توام با آفتاب شدید برای صبر زرد مناسب نیست و سبب تغییر رنگ برگ از سبز به قهوه ای شده و در این شرایط رشد گیاه متوقف می شود.

صبر زرد به رطوبت بالا، آب ایستایی و آبیاری زیاد بسیار حساس است. از این رو آبیاری گیاهان باید زمانی انجام شود که خاک کاملا خشک باشد. اگر هدف از کشت این گیاه تولید پاجوش برای تکثیر باشد، دوره های آبیاری کوتاه تر ( با توجه به شرایط اقلیمی هر ۷    تا ۱۰   روز یک بار) توصیه می شود. چنانچه هدف از کشت تولید ژل برای مصارف مختلف صنعتی باشد هر ۱۴ روز و یا حتی۲۰  تا ۳۰ روز یک بار ( با توجه به شرایط اقلیمی محل رویش) گیاهان باید تحت آبیاری قرار گیرند.

چنانچه این گیاه در مناطق گرم و خشک کشت شود باید تحت آبیاری به موقع قرار گیرد. چرا که کاهش رطوبت خاک افزایش ترکیب های آنتراکینونی و در نتیجه کاهش ترکیب های پلی ساکاریدی موجود در ژل می شود. صبر زرد را در هر نوع خاکی می توان کشت کرد. ولی خاک های سبک که از زهکشی مناسبی برخوردار باشند برای کشت این گیاه توصیه می شود. خاک های لومی حاوی مواد آلی کم نیز خاک های مناسبی این گیاه است. خاک های هوموسی و خاک هایی که از مقدار فراوانی مواد آلی برخوردار باشند برای کشت صبر زرد توصیه نمی شود. خاک های قلیایی تا پی اچ ۵/۸ خاک های مناسبی برای کشت صبر زرد گزارش شده است.

تناوب کشت آلوئه ورا، صبر زرد، چادروا

گیاه صبر زرد به مواد آلی حساس است. از این رو افزودن کود های آلی به خاک هایی که این گیاه کشت می شود باید با دقت انجام گیرد.

صبر زرد را باید با گیاهانی به تناوب کشت کرد که نه تنها از دوره رویشی کوتاهی برخوردار باشند بلکه سبب افزایش مواد آلی خاک نیز نگردند.

مواد و عناصر غذایی مورد نیاز

اگر چه صبر زرد در خاک های تهی از مواد و عناصر غذایی می روید ولی در سطوح وسیع کشت به منظور تولید اقتصادی برگ و افزایش میزان مواد موثره موجود در ژل می بایست در طول رویش مواد و عناصر غذایی مناسب در اختیار گیاهان قرار گیرد. چنانچه خاک زمین هایی که صبر زرد در آن ها کشت می شود تهی از عناصر غذایی باشد باید مقادیر ۶۰  تا ۷۰   کیلو گرم در هکتار اکسید فسفر و ۴۵ کیلو گرم در هکتار اکسید پتاس به عنوان مقادیر پایه در فصل پاییز و قبل از کشت به زمین اضافه شود. در فصل بهار سال اول رویش نیز باید ۷۰  تا ۸۰ کیلو گرم در هکتار ازت به صورت سرک و یا محلول در آب در اختیار گیاهان قرار گیرد.

با توجه به شرایط خاک همه ساله باید مواد عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان به خاک اضافه شود.

آماده سازی خاک برای کاشت آلوئه ورا، صبر زرد، چادروا

صبر زرد را در اقلیم های گرم و خشک و همچنین گرم و مرطوب در هوای آزاد کشت می کنند. در این شرایط پس از برداشت محصول سال قبل، شخم متوسطی باید زده شود. سپس اواخر زمستان زمین را تسطیح و بستر خاک را برای کشت این  گیاه آماده می کنند. گیاه صبر زرد به آب ایستایی بسیار  حساس است. از این رو زمین هایی که برای کشت این  گیاه اختصاص می یابد کاملا صاف و فاقد هر گونه پستی و بلندی باشند. چنانچه این گیاه در  اقلیم های گرم و خشک و مرطوب کشت شود و خاک از نظر زهکشی مشکل داشته باشد، در مرحله آماده سازی زمین برای بهبود در امر زهکش خاک، احداث کانال های مناسب ضروری است.

تاریخ و فواصل کاشت آلوئه ورا، صبر زرد، چادروا

فصل بهار زمان مناسبی برای تکثیر صبر زرد است. در این روش می توان بذر ها را در فضای گلخانه در ردیف هایی به فاصله ۵۰ تا ۶۰  سانتی متر و یا در گلدان هایی که بستر خاک آن ها به همین منظور آماده شده اند کشت کرد.

اواخر تابستان، اوایل پاییز نیز زمان مناسبی برای تکثیر رویشی این گیاه است. در هر دو روش، فاصله ردیف ها به نوع خاک و شرایط اقلیمی محل رویش گیاه بستگی دارد. به طوری که در مناطق گرم، خشک و آفتابی گیاهان باید متراکم تر از مناطق گرم، مرطوب و سایه دار کشت شوند. به طور معمول گیاهان را می توان در ردیف هایی به فاصله ۵۰ تا ۸۰ سانتی متری کشت کرد.

روش کاشت آلوئه ورا، صبر زرد، چادروا

ازدیاد گیاه صبر زرد به دو روش جنسی یعنی توسط بذر و غیر جنسی انجام می گیرد.

تکثیر جنسی: کاشت توسط بذر روش مناسبی برای ازدیاد صبر زرد نمی باشد. زیرا تفرق صفات در این گیاه به علت دگر گرده افشانی بودن آن شدید است. از این رو ازدیاد این گیاه به صورت جنسی تنها در برخی امور تحقیقاتی استفاده می شود.

در این روش پس از کشت، بذر ها طی زمان کم و بیش طولانی و به کندی سبز می شوند. با انجام آبیاری مناسب و وجین علف های هرز خزانه، در فصل پاییز نشا های حاصل را می توان به محل اصلی کاشت ( اعم از گلخانه یا زمین) منتقل کرد.

تکثیر غیر جنسی از طریق پا جوش، قلمه و تکثیر از طریق کشت بافت امکان پذیر است.

تکثیر از طریق پا جوش: پا جوش های سالم، شاداب و رنگ آن ها سبز روشن بوده و از پایه مادری تغذیه می کنند. در این روش پاجوش های سالم به ارتفاع ۵/۲ تا ۲۰ سانتی متر را برای تکثیر انتخاب کرده و پس از جدا کردن از پایه مادری بهتر است به منظور خشک شدن شیره جاری شده از آن ها، ، مدتی در محل کشت نگهداری شوند ( حداکثر ۲۴  ساعت). سپس آن ها را در محیط گلخانه (پا جوش های۵/۲   تا   ۵ سانتی متری) یا در فضای آزاد ( پاجوش های ۱۵  تا  ۲۰ سانتی متری) و با رعایت فواصل ذکر شده کشت می کنند.

تکثیر از طریق ریشه دار کردن قلمه ها: یکی دیگر از روش های تکثیر غیر جنسی تهیه قلمه و ریشه دار کردن آن ها است. از این روش عمدتا برای گونه هایی که دارای ساقه های بلندی هستند استفاده می شود. به طوری که، معمولا یک ساقه را به چند قسمت تقسیم کرده و انتهای قلمه حاصل را به فاصله سه سانتی متری از یکدیگر در ماسه و یا مخلوط خاک رس و ماسه که از رطوبت و دمای مناسبی برخوردار است قرار می دهند تا ریشه دار شوند. پس از آنکه قلمه ها سه تا پنج برگی شدند آنها را به زمین اصلی منتقل می کنند. از آنجا که این روش وقت گیر بوده و احتمال ریشه دار شدن قلمه ها کم است و کارگر زیادی را می طلبد کمتر استفاده می شود.

تکثیر از طریق کشت بافت: تکثیر درون شیشه ای گیاه صبر زرد یکی از روش های ازدیاد غیر جنسی این گیاه است. در این روش با جدا سازی اندام های مریستمی مانند نوک شاخساره یا جوانه های جانبی و قرار دادن آنها در محیط کشت مناسب اقدام به تولید گیاه کامل می نمایند.

مراقبت و نگهداری آلوئه ورا، صبر زرد، چادروا

زمین هایی که در آن صبر زرد کشت می شود باید سبک بوده و از زهکش مناسب برخوردار باشند. این خاک ها باید کم و بیش حاصلخیز باشند. بذر علف های هرز، برخی عوامل بیماریزای باکتریایی و قارچی و همچنین نماتد ها می توانند سبب محدود شدن رشد گیاه صبر زرد شوند. از این رو توصیه می شود خاک ها قبل از کشت ضد عفونی گردند. استفاده از تیمار های گرمایی و همچنین برخی مواد شیمیایی می تواند در از بین بردن عوامل بیماری زای مذکور موثر باشد. با استفاده از دمای ۸۲ درجه سانتی گراد به مدت ۳۰ دقیقه می توان خاک را ضد عفونی کرد. در بعضی کشور ها نیز با استفاده از دمای ۶۰ درجه سانتی گراد به مدت ۳۰ دقیقه عوامل بیماری زای خاک را کنترل می نمایند.

استفاده از تیمار بخار فرمالین یا متیل بروماید برای ضد عفونی کردن خاک روش دیگری است که در برخی کشور ها مرسوم است. لیکن بخار دهی توسط مواد شیمیایی مذکور به دلیل خطرات زیست محیطی روش مناسبی نبوده و توصیه نمی شود.

بیماری های صبر زرد در مناطق گرم و خشک به مراتب کمتر از مناطق گرم و مرطوب است. مهمترین بیماری های صبر زرد عبارتند از: پوسیدگی باکتریایی که توسط گونه های مختلف باکتری اروینیا مانند اروینیا هربی کولا، اروینیا کریزانتمی و اروینیا کاراتوورا ایجاد می شوند. این باکتری ها سبب ایجاد لکه برگی و سوختگی گیاهان می شوند. لکه ها ابتدا سر سوزنی، آب سوخته و نامنظم هستند که به سرعت توسعه یافته و طی چند روز به تمامی سطح برگ گسترش می یابند. ناحیه میانی این لکه ها گاهی حالت نرم به خود می گیرد. با استفاده از عملیات به زراعی مناسب و به کار بردن برخی مواد شیمیایی مانند سولفات استرپتوماسین می توان این بیماری را کنترل کرد.

پوسیدگی ریزوکتونیایی از دیگر بیماری های صبر زرد است. عامل این بیماری قارچ ریزوکتونی سولانیا است که سبب پوسیدگی ریشه و سوختگی اندام های هوایی و در نهایت کاهش رشد گیاه می شود. مدیریت صحیح مزرعه نقش عمده ای در کنترل این بیماری دارد.

مهمترین آفات گیاه صبر زرد عبارتند از شپشک، شته، برخی سوسک ها، تریپس و برخی عنکبوت ها که می توانند در طول رویش گیاه صدمات سنگینی به محصول وارد سازند. با استفاده از مبارزه بیولوژیک یا کاربرد برخی سموم می توان این آفات را کنترل کرد.

برداشت محصول آلوئه ورا، صبر زرد، چادروا

برداشت برگ های صبر زرد باید به صورت کاملا علمی و منطقی صورت گیرد. عده ای از محققین معتقدند برداشت برگ های این گیاه نوعی هنر است، به طوری که بی دقتی در برداشت سبب از بین رفتن بوته های صبر زرد خواهد شد. معمولا برگ ها را با دست و توسط چاقو های مخصوص برداشت می کنند. البته ماشین های مخصوص برداشت برگ صبر زرد طراحی و ساخته شده و در سطوح وسیع کشت از آنها برای برداشت استفاده می شود.

برگ های جوان تر در مرکز گیاه قرار دارند که توصیه می شود این برگ ها برداشت نشوند. زیرا نه تنها امکان رشد مجدد گیاه فراهم نمی شود بلکه گیاهان زیبایی خود را نیز از دست می دهند. برگ های مسن تر برگ هایی هستند که در قسمت بیرونی گیاه واقع شده و به سطح زمین نزدیک ترند. این برگ ها از کیفیت مناسب تری برخوردارند. زیرا نه تنها حاوی ژل بیشتری هستند بلکه با قطع آنها امکان رشد دوباره گیاهان و تولید برگ های جدید نیز فراهم می شود.

بسته به شرایط اقلیمی منطقه، برگ ها را می توان از سال دوم یا سوم رویش برداشت کرد. چنانچه گیاهان در هوای آزاد کشت شده باشند از شهریور ماه می توان به برداشت برگ ها اقدام نمود. اگر این گیاهان در گلخانه کشت شده باشند، از آنجا که گیاهانی همیشه سبز هستند در تمام طول سال می توان برگ ها را برداشت کرد. پس از برداشت خار های اطراف برگ را توسط پاقوی تیزی تمیز کرده و سپس در لفاف های مناسب قرار داده و در سرد خانه نگهداری می کنند.

در طول سال، چهار تا پنج بار و مرتبه می توان برگ ها را برداشت کرد (تعداد دفعات برداشت بستگی به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه دارد. معمولا در طول دوره برداشت از هر گیاه ۱۲ برگ می توان جدا کرد. چنانچه در هر هکتار ۱۰۰۰۰ بوته کشت شده باشد عملکرد برگ تازه ۱۲۰۰۰ کیلوگرم در هکتار خواهد بود.

برگ های گیاهانی که چهار سال یا بیشتر سن دارند از کیفیت مناسبی برخورداند.

بلافاصله پس از برداشت برگ ها باید اقدام به فرآوری ژل آنها نمود. تاخیر در این عمل سبب کاهش شدید کیفیت ژل برگ ها می شود.

معمولا چند روش برای تهیه ژل برگ ها به شرح زیر موجود است.

۱- برگ های برداشت شده را به حالت ایستاده و فشرده داخل یک ظرف تمیز قرار داده و پس از جمع آوری ژل آنها و تغلیظ آن، به مصرف می رسانند.

۲- برگ ها را از قاعده درون ظروفی به شکل V قرار می دهند. پس از جمع آوری ژل، ناخالصی آن را خارج و ژل را تغلیظ و سپس منجمد کرده و با بازار عرضه می کنند.

۳- برگ ها را به قطعاتی تقسیم کرده و پس از له کردن، آنها را می فشارند. سپس ژل حاصله را به مدت ۲۴ ساعت به حال خود می گذارند تا از بقیه مواد جدا شود. در نهایت پس از جدا کردن ژل از سایر مواد آن را به بازار عرضه می کنند

۴- برگ ها را به قطعات کوچکی تقسیم می کنند و آنها را در آب سرد قرار می دهند. پس از مدتی آن را صاف کرده سپس به باقیمانده نی مقداری اب اضافه نموده و ی جوشانند. با این عمل مقدار دیگری شیره به دست می آید که با شیره صاف شده مرحله اول مخلوط و سپس تغلیظ می کند

۵- در این روش برگ را به قطعات کوگکی تقسیم کرده و داخل یک سبد فلزی قرار می دهند سپس سبد را داخل یک ظرف محتوی آب جوش قرار می دهند. پس از ده دقیقه آن را از آب جوش خارج و قطعات برگ های جدید را اخل سبد قرار می دهند. این عمل را آنقدر ادامه می دهند تا آب غلیظ شود. سپس اب را بدون حرکت در جایی قرار می دهند تا ناخالصی ها جا و در نهایت این ژل به کمک گرمای خورشید یاگرمای مستقیم غلیظ تر شود.

۶- در این روش محلولی از تمام برگ به دست می آورند. یعنی پس از خرد کردن و له کردن کامل برگ (مجموع ژل و بخش خارجی) خمیری به رنگ سبز تیره به دست می اید. این ماده تمام خواص صبر زرد را دارد اما بسیار تلخ و تا حدودی سمی است (به خاطر درصد زیاد آلوئین موجود در قسمت خارجی برگ) و باید با احنیاط کامل مصرف شود.

۷- در این روش که تهیه ژل از بخش داخلی برگ است، پوست خارجی برگ ها را جدا کرده و بخش داخلی آن را مورد استفاده قرار می دهند . مزیت این روش آ است که ژل حاصله تحت تاثیر کمترین عمل آوری قرار می گیرد و مواد موثره آن از کیفیت مناسبتری برخوردار است.

۸- برگ ها را در آب به خوبی شستشو داده سپس با استفاده از یک ماده ضد باکتری و ضد قارچ آنها را ضد عفونی کرده تا مایع غلیظی به دست آید.پس از صاف کردن آن، در دمای ۳۰ تا ۷۰ درجه سانتی گراد به مدت ۴۵ تا ۹۰ دقیقه حرارت می دهند تا محلول پاستوریزه شود.

منابع : http://www.zarringiah.com/introduction-herbs/a/aloe-vera.html

https://fa.wikipedia.org/wiki/